منبــــــــــــر

حجت الاسلام سیـــد محمــــد انجـــوی نـژاد

منبــــــــــــر

حجت الاسلام سیـــد محمــــد انجـــوی نـژاد

شنبه, ۳۱ فروردين ۱۳۹۲، ۰۵:۲۵ ب.ظ

فرهنگ روابط اجتماعی در اسلام ( تعادل [1] )

خداوند تبارک و تعالی غیر از انسان دو موجود دیگر آفریده است : 

_ جانداران غیر انسان ( حیوانات ) که تماما حیوانیت می باشند / نه عاقبت ، نه عافیت ، نه روابط اجتماعی و ..
_ مجردات ( ملائکه ) که تماما نور می باشند .

در انسان از هر دو بعد را قرار داده اند که هر دو هم لازم می باشد . انسان اگر بخواهذ یکی از این دو ، بعد روحانی یا حیوانی خود را حذف کند به تکامل نمیرسد .

کلماتی که در خلق انسان بکار برده شده است : 

+ برتر از فرشتگان : چون انسان هم بعد روحانی و هم بعد حیوانی دارد و در او مقاومت نیز وجود دارد میتواند در برابر بعد حیوانی خود مقاومت کرده و از فرشتگان هم جلو بزند .

+ مسجود ملائکه : ملائکه سجده میکنند بر انسان

+ خلیفه الله : انسان قرار است در زمین کارگزار خدا باشد .

+ امانت دار الهی : سوره کهف : اماناتی که بر کوه ، آسمانها ، دریا و .. سپرده شد و قبول نکردند ، عرضه کردیم بر انسان ( امانات همین رفتارهایی است که باید دراورده شوند که چه هستند )

در جای دیگر بعد حیوانی انسان را اینگونه معرفی میکنند : اگر فرد به سمت حیوانیت برود پست تر از حیوانات میشود و خصوصیاتی چون تنگ چشمی ، عجول ، حرص ، فخر فروشی و .. در او نمایان میشود . اینگونه انسانها غرق در حیوانیت هستند .

در میزان و ترازوی روابط اجتماعیِ اسلامی جایگاهی در کفه چپ داریم برای رفتارهای حیوانی و جایگاهی در کفه راست برای رفتارهای روحانی ، که هرچه کفه راست سنگین تر شود نمره فرد بالاتر میرود و وقتی کل سیستم رفتاری تکمیل شد به فرد نمره داده میشود . 

در جهان هستی فقط یک نوع ادم وجود دارد که نمره ان 20 میشود که آن هم معصوم می باشد .

وقتی گفته میشود سیستم رفتاری اسلامی منظور میرزای قمی نیست که میفرماید در طول عمر خود یک مکروه هم مرتکب نشده ام ! اینگونه انسانها که نزدیک به معصوم هستند . منظور سیستمی است که در جامعه قابل پیاده و در دسترس باشد .

نورانیت و ظلمت در انسانها تناسبی است ، در برخی ظلمت بیشتر از نورانیت است و بالعکس که هر دو هم مسلمان می باشند و هر دو سعی بر رفتار اسلامی دارند اما آموزش ندیده اند که چگونه نورانیت را بالا برده و ظلمت را کم کنند . 

خیلی جاها چون ما نورانیت را مطلقا تبلیغ کرده و سیاهی را مطلقا نهی میکنیم فرد بلاتکلیف می ماند که آیا من نورانی هستم یا سیاه ؟!

در انسانهایی که ما بعنوان مقتدا به انها نگاه میکنیم میزان نورانیت آنها را بالا آورده ایم و ظلمت آنها پنهان شده . 

خوبها کسانی هستند که نورانیت انها بر ظلماتشان غلبه میکند .

کار پاکان را قیاس از خود مگیر ..

و قابل ذکر است که سیستم زندگی اولیا خدا و بزرگان ازمردم عادی جداست و نمی توان آنها را با خود مقایسه کرد ، فقط میتوان از زندگی آنها الگو برداری کرد برای رفتن به سمت زندگی خوب و صالح.

اولین گزینه ای که باعث غرق شدن در ظلمت میشود ناامیدی از خداست که فرد در ظلمت اندک خود غرق میشود در حالی که میتوانست به نورانیت اکثر خود پناه ببرد .

قسمت دوم مقدمه :

تعریف رفتار : بروز شخصیت

فردی که در اجتماع و عموم نباشد نمیتوان شخصیت او را تشخیص داد . 

رفتارها هزینه دارند ( بحث نوروز 91 در مشهد مقدس که پیش زمینه این بحث میباشد )

عده ای هستند که فقط نورانیت اسلام را انتخاب میکنند لذا رفتار اینگونه اشخاص فقط در ارتباط با خدا بروز پیدا میکند و ارتباطات خود با جامعه و اطرافیان به حداقل میرساند . جامعه راجب همچین کسی نمیتواند قضاوت کند .

انسانها شخصیت خود را با رفتارهایشان نشان میدهند و اینکه شخصیت فردی را در غیر از رفتار آن تحلیل کنیم اشتباه می باشد .

و در ادامه رفتارها در مسیر جریانات خود را نشان میدهند .. جریان ایثار ، گذشت ، سخن گفتن ، تشکیل خانواده ، عصبی شدن و ..

باید جریان ایجاد شود تا شخصیت و رفتار، خود را نشان دهد . چه بسا کسانی که عالم هستند اما رفتار علمایی ندارند زیرا علم در ذهن انهاست نه در شخصیت و عمل انها !

تعریف شخصیت : 

ترکیبی از ویژگی های روانی ، بدنی ، زیستی و اجتماعی که این خصوصیات در فرایند جریانات و احساسات چگونگی رفتار انسان را مشخص میکند .

بدنی : بدن انسان در چگونگی رفتار ان تاثیر دارد . مثلا : میگویند در دوستی ها با هم منطقه ای های خود بیشتر میتوانید کنار بیایید یا در سرما بدن شما مجبور به تند راه رفتن میشود و ...

زیستی : نوع بزرگ شدن و نمو فرد تاثیر بسیار دارد _ از قبل از انعقاد نطفه تا هنگام بارداری و تولد و نوزادی و کودکی و .. 

امام صادق ع : چگونه ممکن است ظاهر پدر و مادر در بچه تاثیر داشته باشد اما ژن تاثیر نداشته باشد ؟!

زیست در حیوانات هم تاثیر دارد و ژنتیک است .

اجتماعی : تاثیر آن بسیااااااار زیاد است و غلبه آن بالا که میتواند تاثیرات بدنی و زیستی را کلا خنثی کند . 
مثلا اگر فردی جدر اندر جدش ترسو بوده باشد اما او با افراد شجاع نشست و برخاست داشته باشد مطمئنا شجاع می شود .

امام خمینی ره : انوارالهدایه جلد 2 : السعید سعید فی بطن امه و الشقی و شقی فی بطن امه که آخوند خراسانی میفرمایند ، امام ره 9 گزینه معرفی میکنند که میتواند شقاوت و سعادت را تغییر دهد و اولین مورد محیط و اجتماع می باشد .

انسانها در زمان های عادی رفتارهای عاقلانه ای دارند که مطمئنا هم درست می باشد . وقتی احساسات برانگیخته میشود رفتار، خود را نشان میدهد که ممکن است نادرست باشد .

تعریف تعادل : از عدل می اید > رفتار لازم را انجام دادن .

ما در شما روحانیت و حیوانیت را خلق کرده ایم به این معناست که لازم است گاهی اوقات روحانیت را بکار ببرید گاهی اوقات حیوانیت را ! 

اگر در شما عصبانیت و خشم را قرار دادیم برای این است که در بعد روحانی بتوانید خشم را رعایت کنید و در بعد حیوانی عصبانیت لازم را نشان دهید . 

آدم متعادل کسی نیست که خشم و حیوانیت نداشته باشد ، کسی است که در جای لزوم از اینها استفاده میکند و در جایی که لازم نیست آنها را کنترل میکند .

4 گزینه در قران امده که تعادل در اینها را معرفی میکند :


+ صدق : در بعضی جاها باید گفته شود و در بعضی جاها گفته نشود و گاهی اوقات باید خلاف صدق گفته شود ( برای جلوگیری از فتنه )

+ تواسط : نه تند رفتن و نه کند رفتن ! حد وسط

+ مسئولیت پذیری : طوری مسئولیت بگیرید که بتوانید انجام دهید . هم در مسائل مادی هم مسائل معنوی ! 
عده ای برای زندگی مادی و حتی معنوی می پردازند به ایده آل هایی که فراتر از مسئولیتشان است و در آخر هیچ کاری را انجام نمیدهند . 

+ تشویق و تنبیه

خصوصیات متعادلین : 

نسبت به دنیا نه مجذوب هستند و نه گرفتار دنیا و نه در انزوا بسر میبرند ! 
نه به آنچه که دارند وابسته اند و نه در باره آنچه که ندارند غمگین و حسرت به دل !
طوری زندگی کرده اند که اگر دلبستگی ها و مورد علاقه های خود را از دست دهند از دست نمیروند !
اینگونه نیستند که به دنیا چسبیده باشند و خود را فراموش کنند !
اینگونه نیستند که به خود چسبیده بانشد و ندانند که دنیایی هم وجود دارد
 !

_ آدم های خوب طوری زندگی میکنند که بتوانند در شرایط مختلف خود را بروز دهند _
موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۲/۰۱/۳۱